بررسی روند بیابان زایی در استان قم با استفاده از داده های سنجش از دور با تأکید بر تغییرات استفاده از اراضی و تغییرات کمی و کیفی منابع آب

Authors

محمد مهدی فتاحی

abstract

بخش عمده ای از مساحت استان قم دارای شرایط خشک و بیابانی است و گسترش بی رویه فعالیت های انسانی، بدون لحاظ مسائل زیستمحیطی، باعث تشدید پدیده بیابان زایی شده است. در این مقاله، روند بیابان زایی با تأکید بر تغییرات استفاده از اراضی و نیز تغییرات کمی و کیفی منابع آب، بررسی گردید. برای ارزیابی روند تغییرات استفاده از اراضی، از داده های ماهواره ای tm سال 1364 و + etm سال 1381 شمسی و برای تخمین تغییرات کمی و کیفی منابع آب، از اطلاعات و داده های هیدرومتری و هواشناسی استفاده گردید. مقایسه دو نقشه استفاده از اراضی سالهای 1364 و 1381 شمسی تهیه شده از داده های ماهواره ای و به روش تفسیر بصری نشان داد که مساحت اراضی کشاورزی، مراتع، بیشه زارهای جنگلی، تپه های ماسه ای و دریاچه های نمکی بهترتیب 5/12، 6/4، 4/70، 2/24 و 8/15 درصد کاهش یافته است، در حالی که سایر طبقه ها مانند اراضی شور، اراضی شهری و اراضی روستایی بهترتیب 6/26، 78/12 و6/35 درصد افزایش یافته است. حجم آبهای خروجی از دو رودخانه ی اصلی استان قم ( قمرود و قره چای)، تا قبل از احداث سدهای 15 خرداد و ساوه (سال 1374)، 261 میلیون مترمکعب بوده است، در حالی که بعد از احداث سد های یادشده، به 66 میلیون مترمکعب تقلیل یافته است. میزان افت سطح آب زیرزمینی در دشت قم تا قبل از احداث سد 15 خرداد به طور متوسط حدود 5/0 متر در سال بوده که بعد از احداث سد یادشده، به طور متوسط به 4/1 متر در سال افزایش یافت. به علاوه بیلان آب زیرزمینی نیز کاهش قابلتوجهی را نشان می دهد. در مجموع، به نظر می رسد فعالیت های انسانی و دستکاری او در طبیعت ( بهویژه احداث سدهای 15 خرداد و ساوه بر روی دو رودخانه قمرود و قرهچای) به عنوان دو عامل اصلی تغییر انواع استفاده از اراضی( با کاهش پوشش گیاهی، شور شدن بیشتر اراضی و ...) و افت کمی و کیفی منابع آب در استان قم بوده که می تواند تشدید بیابان زایی را به دنبال داشته باشد.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

بررسی روند بیابان‌زایی در استان قم با استفاده از داده‌های سنجش از دور با تأکید بر تغییرات استفاده از اراضی و تغییرات کمی و کیفی منابع آب

بخش عمده‌ای از مساحت استان قم دارای شرایط خشک و بیابانی است و گسترش بی‌رویه فعالیت‌های انسانی، بدون لحاظ مسائل زیستمحیطی، باعث تشدید پدیده بیابان‌زایی شده است. در این مقاله، روند بیابان‌زایی با تأکید بر تغییرات استفاده از اراضی و نیز تغییرات کمی و کیفی منابع آب، بررسی گردید. برای ارزیابی روند تغییرات استفاده از اراضی، از داده‌های ماهواره‌ای TM سال 1364 و + ETM سال 1381 شمسی و برای تخمین تغییر...

full text

The effect of cyclosporine on asymmetric antibodies and serum transforming growth factor beta1 in abortion-prone model of mice CBA/J x DBA/2

كچ ي هد فده و هقباس : ي ک ي طقس زورب للع زا اه ي ،ررکم ا لماوع تلاخد ي ژولونوم ي ک ا رد ي ن قم طققس عون ي وراد دقشاب ي س ي روپسولک ي ،ن ح لدم رد طقس شهاک بجوم ي ناو ي CBA/j×DBA/2 م ي تنآ ددرگ ي داب ي اه ي ان و راققتم TGF-β لماوع زا عت مهم يي ن گلماح تشونرس هدننک ي سررب روظنم هب رضاح هعلاطم تسا ي ات ث ي ر اس ي روپسولک ي ن م رب ي از ا ي ن تنآ عون ي داب ي س و اه ي اکوت ي ن TGF...

full text

بررسی تغییرات اراضی بیابانی با استفاده از داده های سنجش از دور (مطالعه موردی: کاشان)

full text

بررسی تغییر کاربری اراضی در بیابان زایی محدوده شهر اردکان با استفاده از سنجش از دور

بیابانزایی یکی از عوامل تهدید کننده حیات بشری است که موجب تخریب منابع طبیعی می شود. بنابراین شناخت پدیده بیابانزایی و عوامل مؤثر بر تشدید آن برای کشور ما دارای اهمیت حیاتی می‌باشد. در این تحقیق از اطلاعات تصاویر ماهوارهای و عکسهای هوایی برای بررسی نقش تغییرکاربری اراضی بر پدیده بیابان زایی محدوده شهر اردکان استفاده شد. به این منظور، برای سالهای 1334 و 1376 از عکسهای هوایی موجود و برای سال ...

full text

بررسی روند تغییرات پوشش اراضی اصفهان در 4 دهه گذشته با استفاده از سنجش از دور

Remote sensing is the main technology for assessing expansion and rate of land cover changes. Knowing the different kinds of land cover changes and human activities in different parts of lands, as the base information for different planning is especially important. In this study, the land cover changes of Isfahan city that is consist of Isfahan and its` surrounded area was studied for the past ...

full text

بررسی روند تغییرات پوشش اراضی اصفهان در 4 دهه گذشته با استفاده از سنجش از دور

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title:

تحقیقات مرتع و بیابان ایران

Publisher: موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

ISSN 1735-0875

volume 16

issue 2 2009

Keywords

استان قم استفاده از اراضی بیابان زایی سنجش از دور منابع آب

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com